Czym są skoki rozwojowe?

Przygotowując się do narodzin dziecka, rodzice starannie gromadzą wszystkie sprzęty i urządzenia potrzebne do komfortowej opieki nad maluszkiem. Lista zakupów przed porodem jest długa. Cała rodzina przeorganizowuje sobie życie.  Planują wsparcie ze strony osób bliskich po porodzie, urlopy, organizację prowadzenia domu: pranie, sprzątanie, spacery, przygotowanie zdrowych posiłków do szybkiego serwowania dla przyszłej mamy itp.

Warto zaopatrzyć się w niezbędna wiedzę o rozwoju w pierwszych 12 miesiącach życia, żeby być lepiej przygotowanym do wszystkich sytuacji jakie mogą zaskoczyć młodych rodziców.

Dzisiaj chcę się skupić na jednym z ważniejszych i wartym poznania zagadnieniu, dotyczących funkcjonowania dziecka w pierwszym roku życia. Ten temat to skoki rozwojowe.

Rozwój dziecka objawia się skowo. Znaczy to tyle, że po okresach, w których nie dzieje się nic szczególnego, przychodzą dni, kiedy dziecko zaczyna zachowywać się inaczej. Zacznie przejawiać nowe umiejętności, sygnalizować nowe potrzeby, będzie reagować w sposób bardziej złożony, komunikacja z nim stanie się coraz bardziej czytelna, najpierw dla rodziców, później dla innych. Dziecko rozwija się. Zanim jednak będziecie cieszyć się osiągnięciami Waszego skarba, przejdziecie tzw. skoki rozwojowe.

Skok rozwojowy wiąże się z rozwojem mózgu i całego układu nerwowego. Coraz doskonałej funkcjonujący układ nerwowy zaczyna inaczej odbierać i przetwarzać bodźce z otoczenia oraz z wnętrza organizmu. Reakcje na te bodźce również stają się bardziej złożone. Dziecko w te dni naturalnie i szybko uczy się nowych umiejętności. To jest rozwój.

Pierwsze, zwykle dwa lub trzy dni takiego skoku są trudne. Najbardziej trudne są dla dziecka. Proszę sobie wyobrazić, że nagle wszystko słyszymy i widzimy ostrzej. Świat, w którym żyliśmy dotychczas nagle stał się inny, nowy i nie możemy wrócić do naszego bezpiecznego bytowania. W świecie dorosłych taką podobną sytuacją może być na przykład wyjście ze strefy komfortu. Kto zrobił taki krok wie, że nie jest to łatwe nawet dla silnych i świadomych jednostek. Maluszek nie ma tak rozwiniętego myślenia jak dorosły i nie potrafi powiedzieć co przeżywa. Jest z tym sam.

W czasie skoku rozwojowego dziecko staje się niespokojne, płaczliwe, rozdrażnione, może gorzej spać, dotychczasowe sposoby na uspokojenie przestają działać. To trudne chwile dla rodziców. Nie wiedzą co dzieje się z ich maleństwem, nie potrafią mu pomóc. To duży stres. Czujny, obserwujący rodzic bierze po uwagę chorobę, ząbkowanie, kolkę, reakcję na leki, kosmetyki, przemęczenie bodźcami i wiele jeszcze innych okoliczności, przez które dziecko może się gorzej czuć. Po wyeliminowaniu ich i biorąc po uwagę konkretne tygodnie życia dziecka, możemy mieć przekonanie, że to właśnie skok rozwojowy. Po kilku dniach wszystko powinno wrócić do normy. W tych dniach należy zminimalizować ilość bodźców, żeby dziecko stopniowo przyzwyczaiło się do swojego nowego odbierania świata. Warto zachować spokój, wykazać dużą cierpliwość. Czułość mamy jest zawsze najskuteczniejszym balsamem. Chyba też nie ma innego wyboru. To trzeba przeczekać.

Skoki rozwojowe pojawiają się w konkretnych tygodniach i pierwszym roku życia jest ich 7.

Określenie dokładnej daty już nie jest takie proste, ponieważ rozwój dziecka przebiega indywidualnie i to jest kwestia bezdyskusyjna. Liczy się również termin porodu. U dzieci urodzonych 2 tygodnie przed lub po wyznaczonej dacie porodu, skoki rozwojowe będą pojawiały się w innym czasie. W prognozowaniu skoków rozwojowych, należy się odnieść do wyznaczonej daty porodu przez lekarza.

Czujna obserwacja rodzica i jego świadomość procesu rozwoju niemowlęcia, jest najważniejsza, by rozpoznać ten czas.

Następny wpis będzie poświęcony przybliżeniu konkretnych, następujących po sobie skoków rozwojowych.

Zapraszam również do obejrzenia krótkiego filmu na kanale YouTube: www.youtube.com/watch?v=mcurFTBrhQA&t=293s

Źródło:

• Maria Żebrowska, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1986

• http://tematy.edziecko.pl/szukaj/edziecko/skoki+rozwojowe