Człowiek zawsze miał kontakt ze zwierzętami. Obecnie zmienia się myślenie o roli zwierzęcia w życiu ludzi. Prowadzone badania z zakresu antrozoologii i zoopsychologii ukazują, między innymi, jak bardzo pozytywny wpływ na człowieka ma obecność zwierzęcia. Już tylko swoją obecnością czworonogi mobilizują do aktywności, wywołują uśmiech i całą gamę pozytywnych emocji. Psy mogą być istotnym elementem wspomagającym procesy terapeutyczne. Mogą wspierać proces leczenia chorób somatycznych i psychicznych. Są dowody, że bliskość pupila poprawia parametry ciśnienia krwi i hormonów stresu u człowieka. Określa się to jako „efekt zwierzęcia”.
Zooterpia, czyli terapia z udziałem zwierząt jest celowym działaniem terapeutycznym prowadzonym przez certyfikowanego specjalistę prowadząca do trwałej poprawy funkcjonowania pacjenta.
Chcę przeanalizować korzyści jakie daje posiadanie psa w warunkach poza terapeutycznych, czyli w warunkach domowych, gdy maluch bawi się i przebywa w towarzystwie swojego pieska.
Jakie konkretne korzyściach dla rozwoju dziecka daje obecność psa?
Pies, który okazuje radość na widok swojego małego właściciela, potrafi go obronić, próbuje się z nim komunikować, istotnie poprawia samopoczucie dziecka. Psy, podobnie jak i koty, mają wyższa temperaturę ciała, niż człowiek. Dziecko, które przytula się, delikatnie głaszcze, odczuwa przyjemność i poczucie bezpieczeństwa. Taki dotyk działa na ośrodkowy układ nerwowy, zmniejsza pobudzenie układu współczulnego, niweluje niepokój i stres i podnosi jednocześnie poziom hormonów szczęścia (oksytocyny i prolaktyny) Tworzy się więź i przywiązanie oraz uczucie przyjemności i radości. Obecność psa w domu daje okazję, żeby dziecko rozwijało szereg umiejętności fizycznych takich jak, sprawność motoryki małej i dużej, poczucie równowagi, sprawności fizyczne w zakresie wytrzymałości, gibkości, szybkości. W zakresie funkcji psychomotorycznych zabawy z psem sprzyjają usprawnieniu koordynacji ruchowej oraz koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej. Inne profity to: rozwijanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej (przez dotyk); rozwijanie słownictwa; ćwiczenie koncentracji uwagi; rozwijanie empatii i wrażliwości, kształtowanie właściwej postawy wobec zwierząt. To również wdrażanie do umiejętności relaksacji i aktywnego wypoczywania (spacery), pobudzenie motywacji do działania i odpowiedzialności za powierzone zadanie. Piesek może być źródłem wielu wrażeń sensorycznych: dotykowych, proprioceptywnych, zapachowych, słuchowych, zdarza się, że i przedsionkowych.
Wiele cech czworonoga pomaga budować poczucie stałości i bezpieczeństwa właśnie na poziomie sensorycznym u dzieci. Dziecko może doświadczać obniżenia lęku i odczuwania samotności oraz podniesienia swojego poczucia wartości.
Sunny Lyn Nagengast z zespołem zbadała grupę przedszkolaków, które znalazły się w sytuacji pobudzenia fizjologicznego i przejawiały niepokojące zachowania. Obecność psa powodowała, że u dzieci tych odnotowano obniżenie ciśnienia tętniczego skurczowego i średniego oraz tętna, także zmniejszyły się zachowania manifestujące stres, takie jak: krzyk, płacz, skarżenie się, sugerowanie bólu.
Warto zaznaczyć, że wiele korzyści z obecności psa w domu odnoszą również dorośli członkowie rodziny.
Wybór psa to dylemat dzieci i rodziców. Często pojawia się konflikt interesów, każdy ma inne preferencje.
Szczeniak, czy pies dorosły? Urok szczeniaczka jest bezkonkurencyjny i jest możliwość ułożenia go pod kątem swoich oczekiwań. Dorosły pies jest bardziej przewidywalny, o ustabilizowanym charakterze.
Rasowy, czy nie rasowy? Kundelki bywają urocze i wyjątkowe, natomiast psy rasowe są bardziej przewidywalne co do charakteru.
Warto poradzić się specjalisty i wykonać odpowiednie testy charakteru, żeby dobrać psa odpowiedniego do naszych potrzeb i stylu życia. Szukając psa, który będzie towarzyszył dzieciom, warto wziąć pod uwagę cechy, które są wysoko cenione w dogoterapii. Pies powinien być łagodny, posłuszny, uległy, spokojny, zrównoważony, mający wysoki próg pobudliwości, chętny do pracy, dobrze współpracujący z człowiekiem.
W literaturze fachowej znalazłam rasy, które sprawdzają się w kontakcie z dziećmi.
Pierwsza grupa to psy aportujące: retriever nova scotia, chesapeake bay retriever, curly coated retriever, golden retriever, labrador retriever.
Druga grupa to psy dowodne. Wśród nich na uwagę zasługuje barbet- pies o pozytywnym, pozbawionym agresji charakterze. Dobrze sprawdza się w kontaktach z dziećmi i innymi zwierzętami domowymi.
Trzecia grupa to płochacze, ich pierwotna rola polegała na wypłoszaniu zwierzyny i aportowaniu. Świetnie współpracują z człowiekiem.
Czwarta grupa to rasy północy, czyli malamuty, husky i inne. Są bardzo rodzinne i przyjacielskie. Z powodu ich bliskiego pokrewieństwa z dzikimi przodkami, mogą okazać się indywidualistami.
Ważna uwaga: Pies jest istotą żywą, indywidualną i nie ma gwarancji na prawidłowy behawioryzm osobniczy.
Życzę dużo miłych wrażeń i samych korzyści z posiadania swojego pupilka. W następnym wpisie znajdziecie informacje o tym, czy warto mieć kota.
Źródło:
- Marta Baj-Lieder, Agnieszka Borowska-Kociemba, Kręć się, biegaj, baw się z nami, Gdańsk 2016
- Klaudia Piotrowska Madej, Agnieszka Żychowicz, Smart Hand Model, Gdańsk 2017
- Maria Borkowska, Kinga Wagh, Integracja sensoryczna na co dzień, Warszawa 2010
- https://www.nhs.uk/start4life
- Agata Maria Kokocińska przy współpracy z Tadeuszem Kaletą i Dorotą Lewczuk, Zooterapia z elementami etologii, Kraków 2017
Najnowsze komentarze