Cięcie nożyczkami jest doskonałym ćwiczeniem koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz umiejętności manipulacyjnych. Warto organizować dziecku zabawy w cięcie, ponieważ jest to sposób na doskonalenie wytrzymałości i koordynacji wielu mięśni dłoni, które będą w przyszłości odpowiadały za pisanie.
Kiedy można pozwolić maluszkowi na zabawy z nożyczkami?
Już po ukończeniu pierwszego roku życia można podjąć próby zabaw z nożyczkami. Będą to oczywiście nożyczki bezpieczne, zabawkowe, skonstruowane dla najmłodszych użytkowników. Dziecko w wieku 12 miesięcy chwyta przypadkowo nożyczki, manipuluje nimi. Poznaje ciekawy kształt i ruchomość nowej „zabawki”.
Przed ukończeniem drugiego roku życia, dziecko najczęściej ma opanowaną umiejętność prawidłowego trzymania nożyczek zgodnie z ich przeznaczeniem. Będzie próbowało trzymać je raz w jednej ręce, raz w drugiej.
Między drugim a trzecim rokiem życia maluszki nabywają umiejętność cięcia nożyczkami. Samodzielnie przecinają papier. Czynność będzie chaotyczna i towarzyszyć będą jej liczne współruchy, np. pochylanie głowy czy wystawianie języczka.
Po skończeniu 3 lat dziecko jest w stanie przeciąć 15 centymetrowy kwadrat z papieru na pół. Cięcie najczęściej będzie wykonywało w charakterystyczny sposób, czyli w kierunku do siebie.
Między 4 a 5 rokiem życia pojawia się umiejętność cięcia wzdłuż linii prostej. Dziecko będzie cięło w odległości pół centymetra od narysowanej kreski. Może wyciąć odcinek około 20 centymetrowy. Zacznie wycinać proste kształty, mieszcząc się w marginesie 0,5 cm od zaznaczonej linii.
Precyzja wycinania doskonali się wprost proporcjonalnie do ilości doświadczeń z nożyczkami. 6 latek umie wycinać po śladzie koła i inne proste figury. Zachęcony sukcesami, będzie próbował wycinać urozmaicone kształty.
Cięcie jest czynnością bardzo złożoną. Angażują się obie rączki i oczy. Często zaobserwujecie współruchy, wspomniane wcześniej przechylanie głowy ale także otwieranie buzi, przygryzanie wargi lub unoszenie barków. Wszystko to świadczy o niedojrzałości motorycznej, która jest zupełnie naturalna przy wykonywaniu tak złożonej czynności, jaką jest cięcie nożyczkami.
Zwróćcie uwagę, aby podczas tej czynności dziecko siedziało prosto przy stoliku. Łokcie powinny być blisko ciała a barki w swobodnym, symetrycznym ułożeniu. Te wskazówki dotyczą dzieci, które potrafią realizować zabawy stolikowe.
Dziecko chwyta nożyczki wkładając kciuk w jeden pierścień nożyczek a w drugi może włożyć palec wskazujący, środkowy lub serdeczny.
Dobór nożyczek musi być dopasowany do wieku i umiejętności maluszka. Najmłodsi powinni dostać nożyczki – zabawki, które nie tną, tylko pozwalają imitować ruch cięcia. Dwulatkom można spróbować dać bezpieczne nożyczki z włókna szklanego, które tną tylko papier. Starszym dzieciom można podać metalowe nożyczki z zaokrąglonymi końcówkami.
Dla dzieci, które mają obniżone napięcie mięśniowe, lub niestabilność stawów, do nauki cięcia, będą korzystne nożyczki, które mają mechanizm otwierania się po ich zaciśnięciu. Niektórym maluszkom będzie wygodniej na początku korzystać z nożyczek o dużych pierścieniach. Będą mogły tam wkładać więcej niż jeden palec. Są dostępne nożyczki z pierścieniami, które mają miejsce na palce dziecka i dorosłego jednocześnie. Możecie dobrać nożyczki dla leworęcznych lub praworęcznych. Obserwujcie, którymi nożyczkami dziecku wycina się najsprawniej.
Zabawy z nożyczkami powinny odbywać się pod czujna obserwacją dorosłego. Starajcie się nie wyręczać swoich maluszków w tym zadaniu. Pomagajcie im, zachęcajcie, pokazujcie jak to się robi. Czasem pomóżcie ułożyć paluszki. Wycinanie ma być radością i frajdą. Korzyści z usprawnionych rączek dzięki takim zabawom będziecie odbierać podczas nauki szkolnej i w codziennych czynnościach.
źródło:
Klaudia Piotrowska Madej, Agnieszka Żychowicz, Smart Hand Model, Gdańsk 2017
2 komentarze do “Jak i kiedy rozpocząć zabawy z nożyczkami?”
Moja córka nie miała problemu z wycinaniem takimi pierwszymi nożyczkami plastikowymi, później jakby się przestraszyła takich metalowych. Ale kupiłyśmy takie urocze z zebrą Starpak i powoli zaczęłyśmy różne ćwiczenia. Dziś już bardzo chętnie sięga po wycinanki 🙂
Każda nowa sytuacja, nowy przedmiot może wzbudzić niepokój i niechęć dziecka. Przykład rodzica, pokazanie, że nowe nożyczki są również fajne a także cierpliwe zachęcanie do nowości zazwyczaj przynoszą dobry rezultat. Cieszę się, że zabawa z nożyczkami daje wam wiele frajdy. Wycinanie jest bardzo sprzyjające do doskonalenia precyzyjnych ruchów dłoni jak również do kreatywnej ekspresji. Życzę wielu wspaniałych pomysłów z wycinankami 🙂