Atmosfera domu rodzinnego bywa przesycona różnymi schematami myślenia i zachowań. Tak utrwalone postepowanie może być przekazywane przez pokolenia. Podtrzymywanie i pielęgnowanie różnych poglądów i zachowań może odbywać się poza świadomością członków rodziny. Takie zjawiska determinują przekonania i reakcje związane z emocjonalnym i społecznym funkcjonowaniem.
System przekonań o rodzinie jako całości i o poszczególnych jej członkach podzielany przez wszystkich w obrębie tej rodziny określa się mianem „Mitu rodzinnego”.
Zazwyczaj każda osoba jest przypisana do określonej roli w rodzinie i tak właśnie stara się funkcjonować. Czasem role te są niekomfortowe i trudne do wypełnienia, ale mity rodzinne utrzymują niejako na siłę istniejący schemat, który w rodzinie funkcjonuje od dawna.
Daje to fałszywy obraz normalności. Często hamuje rozwój poszczególnych jej członków. Mechanizm ten czasem staje się samoobroną przed wysiłkiem zmiany, działania i kreatywności.
Mity rodzinne są najczęściej wynikiem napięć między członkami rodziny i jednocześnie mogą eskalować te niepokoje.
Rodzina na zewnątrz bywa spostrzegana w zniekształconym obrazie w porównaniu z codzienną jej rzeczywistością.
Ludzie często tworzą sobie mity szczęścia lub nieszczęścia.
Pierwszy mit nakazuje, na przykład, by dzieci się uśmiechały i były szczęśliwe. To daje rodzicom poczucie spełnienia. Powstaje wówczas przekonanie, że dzieci są najważniejsze, dla nich się żyje, są sensem życia. Mit szczęścia może wyrażać się także w przekonaniu, że wszyscy w rodzinie są inteligentni, utalentowani itp.
Mit nieszczęścia to przekonanie, że na rodzinę spadają kłopoty, bo czasy są trudne. Gdyby nie wrogość innych ludzi, rodzinie powodziłoby się lepiej. Pojawiające się cierpienia i choroby znajdują swoje wyjaśnienie w wymiarze metafizycznym.
Innym mitem rodzinnym jest mit harmonii. Następuje idealizacja rodziny. Jest zawsze pokazywana w dobrym świetle. Relacje w mediach często ocierają się o takie schematy zachowań.
Istnieje mit przebaczenia i pokuty. Polega on na tym, że napięcia w rodzinie i przeżywane trudy swoje źródło mają poza rodziną. Ktoś inny jest odpowiedzialny za niepowodzenia i błędy członków rodziny.
Mit wybawienia polega na przypisywaniu osobom z rodziny lub spoza niej nadzwyczajnych mocy. Ktoś uleczy, wybawi z kłopotów, wyciągnie z tarapatów. Może to być tak zwana ciocia z Ameryki, ustawiony wujek a nawet terapeuta.
System przekonań wynikający z mitów może być pułapką. Łatwo o zaniechanie działań, wysiłku na rzecz rozwiazywania bieżących problemów i rozwoju. Mity rodzinne mogą wpychać niektórych jej członków do ról, które nie są zgodne z ich upodobaniami i predyspozycjami. Warto zachować czujność i nie ulegać zniekształceniom poznawczym.
Źródło:
Ostrowska Krystyna.; W poszukiwaniu wartości. Ja – inni; Rubikon; Kraków 2012
Najnowsze komentarze