Małe dziecko potrzebuje przychylności swoich opiekunów. Jeśli dostaje ją tylko jako nagrodę za zaspokojenie ich potrzeb (ambicji, poprawy nastroju), stworzy sobie schematy, które pomogą mu uzyskać swój cel.
Stanie się bardziej nakierowane na potrzeby innych. Będzie tłumiło swoje emocje, gniew, złość, smutek a czasem nawet radość i entuzjazm. Wszystko po to, żeby zadowolić rodziców i uniknąć ich niezadowolenia. Dziecko nauczy się, że jego potrzeby nie są tak ważne jak potrzeby innych osób.
Zbuduje w swojej świadomości schematy pomagające mu dostać od opiekunów zainteresowanie i miłość. Osiągnięcie ich będzie oparte na warunkach, które dziecko nauczy się spełniać. Te schematy zapewne przetrwają do dorosłości i będą dawały o sobie znać w sposób toksyczny.
Schemat podporzadkowania się
Czujesz przymus hamowania swoich emocji, by uniknąć przykrych konsekwencji ze strony innych ludzi, na przykład ich gniewu, odwetu, złości. Jesteś nadmiernie uległy. Niestety jednocześnie gromadzisz w sobie duże pokłady złości, gniewu, frustracji. Od czasu do czasu zdarzają ci się gwałtowne wybuchy złości. Pojawia się zachowanie bierno-agresywne. Dołączyć mogą objawy somatyczne: bóle głowy, brzucha, uciski w klatce piersiowej.
Schemat samopoświęcenia się
Dobrowolnie poświęcasz się dla innych, zwłaszcza tych słabszych. Jesteś wrażliwy na ludzkie cierpienie. Zaniedbujesz przy tym własne potrzeby. Zajmując się swoimi sprawami możesz odczuwać wyrzuty sumienia. Funkcjonowanie przez długi czas w takim schemacie powoduje gromadzenia się żalu do osób, dla których się poświęcasz. Występuje przy współuzależnieniu.
Schemat poszukiwania aprobaty
Poszukujesz szacunku i aprobaty u innych za wszelką cenę. Nie radzisz sobie z niską samooceną, mimo że szukasz potwierdzenia swojej wartości w opiniach innych. Masz wrażenie, że nie żyjesz dla siebie i według swoich wartości tylko dla innych. Trochę na pokaz. Nie potrafisz w pełni przeżywać radości.
W następnym wpisie będzie o atmosferze domowej, w której dominują: pesymizm, dążenie do ideału i tłumienie emocji. Jakie to wykształci schematy dowiecie się wkrótce.
Źródło:
Young J.; Klosko J. S.; Weishaar M. E.; Terapia schematów. Przewodnik praktyka; Wyd: GWP; 2020
Przewodnik praktyka; Wyd: GWP; 2020
Najnowsze komentarze