Dziecko odczuwa swoje granice w sposób uświadomiony lub nie. Doskonale rozumie, oczywiście na poziomie swoich możliwości umysłowych, który przedmiot, na przykład zabawka, należy do niego. Odczuwa potrzeby i chce zazwyczaj, żeby były natychmiast zaspokojone. Czuje się kochane, akceptowane i wspierane lub odczuwa brak takich stanów.
Niezaspokojenie potrzeb, przekraczanie granic dziecka może doprowadzać do frustracji i następnie do wybuchów złości.
Jak rozpoznać nadchodzącą aurę napadu złości, kiedy dziecko nie potrafi zakomunikować o co mu chodzi?
Dziecko może mieć kłopot z jasnym wyrażenie swoich potrzeb i aktualnie przezywanych emocji zasadniczo z dwóch powodów.
- Nie potrafi swoim umysłem zidentyfikować własnych stanów emocjonalnych. Brakuje mu słów na wyrażenie tego co czuje. Nie potrafi jeszcze regulować swoich emocji.
- Jest już w stanie dużego pobudzenia emocjonalnego, bo jego umysł zaistniałą sytuację zaliczył do zagrożenia. Uruchomił się cały cykl reakcji na stres. Umysł racjonalny przestaje działać sprawnie. Wydzieliło się więcej dopaminy i kortyzolu w organizmie. Uaktywniła się tzw gadzia część mózgu, by zapewnić przetrwanie. Złość jest często efektem stresu.
Dorosły zupełnie inaczej może odbierać różne sytuacje społeczne i może nie mieć świadomości, że coś staje się dla dziecka trudne, wprost nie do wytrzymania.
Im więcej czasu spędza się ze swoim dzieckiem oraz im więcej macie różnych wspólnych przeżyć, tym lepiej będziecie rozumieć reakcje malucha.
Poznajcie listę najczęściej występujących zwiastunów wybuchu złości u małego dziecka.
- Fizyczny niepokój objawiający się wzmożona ruchliwością. Dziecko nie może znaleźć sobie miejsca.
- Rytmiczny chód, stawianie mocnych kroków.
- Nagła zmiana nastroju.
- Nagłe zajmowanie się sprawą, która nigdy nie byłą ważna.
- Bezmyślne bawienie się czymś.
- Miny i gesty wrażające niezadowolenie. Zaciśnięte usta, zagryzanie wargi.
- Bladość lub zaczerwienienie się
- Skupienie się na jednej rzeczy, jakby nic więcej nie istniało. Brak reakcji na uwagi.
- Postawa „wszystko na nie”. Odmawianie wykonania zadania, polecenie, prośby
- Nieprzyjmowanie żadnych argumentów. Brak reakcji na uwagi
- Rozkojarzenie.
- Wykonywanie dziwnych ruchów rękami i nie tylko, wiercenie się.
- Nieprzyjemny ton głosu.
- Prowokowanie kłótni, zaczepne słowa.
- Przesadna wrażliwość na krytykę.
- Mruczenie czegoś niezrozumiałego.
- Rzucanie przedmiotami, trzaskanie drzwiami.
- Gest chowania oczu lub przesadne spojrzenia pełne pasji.
- Uporczywe milczenie.
- Denerwowanie się z powodu nieistotnych drobiazgów.
Warto zaobserwować, kiedy pojawiają się takie zachowania. Być może jest w tym jakaś reguła.
W sytuacji sprzyjającej spokojnej rozmowie warto omówić z dzieckiem jego potrzeby i sposoby radzenia sobie z nadmiernym napięciem emocjonalnym. Nie prowadźcie takich rozmów, kiedy sami jesteście zbyt pobudzeni.
Zapraszam do następnego wpisu. Podpowiem jakich sposobów wyrażania złości warto nauczyć swoje dziecko.
Źródła:
Brazelon T.H.; Sparrow J.D. Złość i agresja u dzieci; GWP; Gdańsk 2017
Zubrzycka E. Po co się złościć? GWP; Gdańsk 2016
Zubrzycka E. Za zasłoną złości; GWP; Gdańsk 2018
Najnowsze komentarze