Zmysł słuchu to zdolność odbierania fal dźwiękowych przez organizm człowieka. Narządem słuchu jest ucho a receptorem dźwięków jest narząd spiralny, zwany też narządem Cortiego, umiejscowiony w uchu wewnętrznym.
Zmysł ten odpowiada również za zdolność rozróżniania dźwięków z otoczenia. Budowa ucha obejmuje: ucho zewnętrzne, środkowe oraz wewnętrzne. Ucho u człowieka odbiera fale dźwiękowe, które później są przekształcane w drgania mechaniczne i dalej w impulsy nerwowe. Z ucha wewnętrznego informacja o usłyszanym dźwięku dociera do mózgu, za pośrednictwem nerwów słuchowych. Ucho zewnętrzne i środkowe należą wyłącznie do narządu słuchu. Ucho wewnętrzne zawiera receptory zarówno dla narządu słuchu jak i równowagi.
Zmysł słuchu aktywizuje się bardzo wcześnie, bo już w okresie prenatalnym odbiera wiele bodźców: bicie serca matki, jej głos i inne dźwięki z otoczenia. W 20 tygodniu życia płodowego słuch działa prawie tak samo jak u dorosłego. Maluszek w tym czasie odbiera bodźce akustyczne i potrafi je odróżniać. Słysząc muzykę i inne dźwięki, reaguje zmianami aktywności ruchowej. Badania wykazują, że od 17 tygodnia ciąży, płód odpowiada na muzykę ruchami. U bliźniąt dwujajowych reakcje ruchowe na tę samą melodię bywają różne. Od 8 miesiąca życia płodowego, dziecko odróżnia głos matki i innych osób. W tym czasie stwierdza się korzystny wpływ muzyki, a zwłaszcza śpiewu mamy, na rozwój dziecka, w szczególności na jego rozwój psychiczny, intelektualny i oczywiście rozwój inteligencji muzycznej.
Po urodzeniu, z wyizolowanego i wytłumionego środowiska w brzuszku mamy, dziecko dostaje się do świata pełnego różnorodnych dźwięków. Obecność płynów płodowych w przewodach słuchowych noworodków jest naturalną ochroną przed nadmiarem i intensywnością bodźców dźwiękowych. W tym okresie maluszek reaguje na dźwięki specyficznymi reakcjami ruchowymi i zmianą tętna. Z czasem, niemowlę sprawia wrażanie koncentrowania się na dźwiękach.
Stymulację zmysłu słuchu dziecka najlepiej oprzeć na naturalnych odgłosach i maksymalnie wyeliminować dźwięki cyfrowe. Podczas zabaw stymulujących zmysł słuchu dziecko ma okazję ćwiczyć aparat mowy.
Podane niżej propozycje zabaw należy dobierać do wieku, możliwości i upodobań dziecka.
- Słuchanie muzyki przez mamę w ciąży, mówienie do dzidziusia w brzuszku
- Mówienie do dziecka, śpiewanie mu kołysanek
- Zabawy grzechotkami i zabawkami dźwiękowymi
- Zabawy wibrującymi zabawkami
- Słuchanie odgłosów przyrody
- Zabawa: „Jak robi kotek? Jak robi piesek?…”
- Słuchanie muzyki relaksacyjnej, klasycznej
- Zabawy wodą: pluskanie rękami, przelewanie z pojemnika do pojemnika, potrząsanie pojemnikiem z wodą
- Zabawy puszkami szmerowymi
- Zabawy butelkami, pojemnikami, wypełnionymi grochem, fasolą, kaszą, makaronem, guzikami,
- Zabawy instrumentami: muzykowanie, wystukiwanie rytmu na instrumentach
- Tworzenie własnych instrumentów z pojemników, tub, butelek i materiałów sypkich, bębenków z dużych i małych pojemników i z różnych materiałów, kołatki i dzwoneczki z pojemników, pudełek, sznurka i koralików itp.
- Przesypywanie materiałów sypkich do pojemników z różnych materiałów
- Delikatne opukiwanie głowy opuszkami palców
- Zabawy w echo
- Zabawy gwizdkami
- Konkurs piosenki dla wszystkich domowników
- Wypełnienie balonu grochem i zabawa nim
- Śpiewanie piosenek z tupaniem i klaskaniem
- Odszukiwanie tykającego minutnika lub budzika
- Zabawy z kamertonem
- Zgadywanka „Jaki to instrument”
- Zabawa w naśladowanie głosów zwierząt i ludzi
- Nauka ze słuchu rymowanek, wyliczanek, wierszyków na pamięć
- Udział w koncertach muzycznych
W następnym wpisie zaproponuję 25 zabaw dziecięcych stymulujących zmysł równowagi.
Źródło:
- Marta Baj-Lieder, Agnieszka Borowska-Kociemba, Kręć się, biegaj, baw się z nami, Gdańsk 2016
- Klaudia Piotrowska Madej, Agnieszka Żychowicz, Smart Hand Model, Gdańsk 2017
- Integracja Sensoryczna, kwartalnik PSTIS
- Maria Borkowska, Kinga Wagh, Integracja sensoryczna na co dzień, Warszawa 2010
- Maria Żebrowska, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1986
- https://www.nhs.uk/start4life
- https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C5%82uch
Najnowsze komentarze