Inteligencja intrapersonalna, to inaczej inteligencja wewnętrzna. Wyraża się się w samoświadomości i metapoznaniu.
Przejawia się w rozumieniu, że moje decyzje są moje oraz moje cele są też moje. To także świadomość własnych emocji i odczuć.
Jest nią również asertywność i szacunek do samego siebie. To szeroko rozumiana intuicja i silne “Ja”.
Dziecko z dobrze rozwiniętą inteligencją intrapersonalną zazwyczaj dobrze zarządza swoimi emocjami. Jest ich świadome i zna mechanizmy regulowania nimi. Daniel Goleman tego rodzaju zdolności określił jako inteligencję emocjonalną.
Wracając do podziału inteligencji według Howarda Gardnera, intrapersonalne zdolności przejawiają się u dzieci, między innymi, śmiałym protestem wobec niesprawiedliwości. Takie maluchy bywają wrażliwe na krzywdę innych. Są współczujące. Jednocześnie są pewne swoich wyznawanych wartości. Potrafią wyznaczyć sobie cel oraz znaleźć środki i metody do jego osiągnięcia. Są samodzielne w myśleniu i działaniu.
Wysoka inteligencja intrapersonalna sprzyja tworzeniu prawidłowej samooceny. Pozwala rozpoznawać własne realne mocne i słabe strony. Takie dziecko ma zdrowe poczucie własnej wartości.
Zdarza się mu ocenianie zachowań innych ludzi. Zazwyczaj przy wypowiedziach ma skłonność do dłuższego zastanawiania się.
Takie dziecko interesuje się problemami dobra i zła. Ciekawią je zagadnienia związane z religią, medytacją, psychologią. Jest skłonne do refleksji. Koncentruje się na własnych wewnętrznych przeżyciach.
W dorosłym życiu takie dzieci stają się osobami świadomymi swoich wartości i umiejętnie zarządzają swoimi życiowymi celami. Realistycznie oceniają swoje możliwości. Chętnie pracują samodzielnie. Są otwarci na nowe doświadczenia. Cenią sobie samowystarczalność. Są spostrzegane jako osoby o dużej mądrości życiowej i silnej woli.
W wolnych zawodach bardzo przydaje się wysoko rozwinięta inteligencja intrapersonalna. Dobrze jeśli ją mają psychoterapeuci, psycholodzy, adwokaci, filozofowie, teolodzy, poeci. Pewnie w wielu innych profesjach jest również bardzo pożądana.
Jakie działania sprzyjają rozwijaniu inteligencji intrapersonalnej dziecka?
- Nauka rozpoznawania i nazywania własnych myśli.
- Nauka rozpoznawania i nazywania emocji.
- Nauka rozpoznawania sygnałów z ciała, które wywołają różne emocje.
- Nauka samoregulacji emocji.
- Trening asertywności.
- Budowanie prawidłowej samooceny dziecka.
- Czytanie dziecięcej literatury, w której bohaterowie mają bogate wewnętrzne przeżycia.
- Poszukiwanie, odkrywanie i rozwijanie hobby dziecka.
- Wspólnie wyznaczanie celów bliższych i dalszych oraz omawianie z dzieckiem sposobów zrealizowania ich.
- Odwiedzanie z dzieckiem miejsc sprzyjających wyciszeniu i refleksji – las, pomniki przyrody, zabytki, świątynie.
- Ćwiczenia mindfulness.
- Tworzenie pamiętników pisanych, rysowanych, nagrywanych.
- Stwarzanie okazji do codziennej analizy i refleksji nad wydarzeniami bieżącego dnia, najlepiej wieczorem.
- Snując marzenia, nawet bardzo nierealne
Czy dostrzegasz w swoim dziecku przejawy inteligencji intrapersonalnej?
Jakie aktywności już praktykujecie i które z nich należą do waszych ulubionych?
Dajcie znać w komentarzu.
Źródła:
Ewa Czerniawska; “Metapoznanie a inteligencja-przegląd poglądów teoretycznych i wyniki badań”; Przegląd psychologiczny, tom 49, nr 2; 2006
Thomas Armstrong; 7 rodzajów inteligencji; e-book; 2009
Iwona Czaj-Chudyba; Jak rozwijać zdolności dziecka?; WSiP; Warszwa 2009
Danuta Czelakowska; Inteligencja i zdolności twórcze dzieci w początkowym okresie edukacji. Rozpoznawanie i kształcenie; Oficyna Wydawnicza „Impuls”; Kraków 2007
Najnowsze komentarze